DE, HET & EEN – wszystko, co warto wiedzieć o rodzajnikach niderlandzkich 2/2

Mamy to! Goed gedaan! Ga zo door!

Mam dla Ciebie coś jeszcze, konkretną garść słów z HET, które są często używane, ale trudno przydzielić je do powyższych kategorii. Ba, użyję ich w zdaniach, używanie nowych słów w kontekście jest niezwykle sprzyjające nauce. Gwarantuję, że ta wiedza bardzo ułatwi Ci codzienną komunikację w języku niderlandzkim. A jeśli  masz chęć na więcej, to koniecznie zerknij na dół strony, gdzie możesz pobrać darmową listę często używanych wyrazów z HET, wraz z tłumaczeniem na język polski.

WYJĄTKI Z HET

HET WERK = praca

• Ik ga morgen naar het werk.

= Idę jutro do pracy.

HET WOORD = słowo, wyraz

• Hij kent het woord “samenleving” niet.

= On nie zna słowa „społeczeństwo”.

HET GELD = pieniądze

• Ik heb het geld al uitgegeven.

= Wydałam już pieniądze.

HET RAAM = okno

• Kan jij het raam even dicht doen? Ik heb het koud.

= Czy możesz zamknąć okno? Jest mi zimno. 

HET MES = nóż

• Snijd paprika met het mes.

= Pokrój paprykę nożem.

HET ONTBIJT = śniadanie

• Het ontbijt was heerlijk. 

= Śniadanie było pyszne.

HET ANTWOORD = odpowiedź

• Hij wist het antwoord op mijn vraag niet.

= On nie znał odpowiedzi na moje pytanie.

HET LAND = kraj, państwo

• De situatie in het land is ernstig.

= Sytuacja w kraju jest poważna.

HET HOOFD = głowa

• Heb jij de tekst van dat liedje uit het hoofd geleerd?

= Nauczyłaś/eś się tekstu tej piosenki z głowy/ na pamięć?

HET WATER = woda

• Het water in de rivier stijgt.

= Woda w rzece wzrasta.

HET KIND = dziecko

• Het kind tekent een boot.

= Dziecko rysuje łódkę.

HET HUIS = dom

• Het huis heeft vier slaapkamers.

= Dom ma cztery sypialnie.

HET BOEK = książka

• Het boek ligt op mijn bureau.

= Książka leży na moim biurku.

HET BLOED = krew

• Hij moet het bloed laten onderzoeken.

= Musi zbadać krew (oddać krew do zbadania).

HET BED = łóżko

• Op het bed lagen zachte kussen.

= Na łóżku leżały miekkie poduszki.

HET STATION = łóżko

• U kunt een treinkaartje op het station kopen.

= Może pan/pani kupić bilet na pociąg na stacji.

Naturalnie tych słów z HET , których uczymy się niejako na pamięć, jest ogrom – nie myśl o nauce ich, jak o sprincie, to raczej maraton. Będziesz się ich uczyć z czasem, a zapoznanie się z tym artykułem daje Ci stabilną bazę do dalszej nauki. Także nie wymagaj od siebie, by znać wszystkie słowa za tydzień, miesiąc czy dwa – naprawdę nie ma ani jednej osoby, która opanowałaby ten temat w tak krótkim czasie. Nawet małe dzieci, które są wychowywane w otoczeniu języka niderlandzkiego, poznają rodzajniki w ciągu pierwszych lat swojego życia i mają z nimi spory problem.

Uważam, że warto mieć wiedzę na temat jeszcze jednej kwestii i chciałam Ci powiedzieć o HOMONIMACH (które występują także w języku polskim). 

To wyrazy o tej samej formie językowej, ale o odmiennym znaczeniu. 

W języku polskim pomyśl np. o słowie „zamek”. Zamek może być w drzwiach, w ciuchach, a może to także być budowla z piasku lub prawdziwy budynek. 

Język niderlandzki posiada homonimy, dodatkowo jednak mogą się one różnić od siebie rodzajnikiem, zerknij, proszę na przykłady:

De bal = piłka 

Het bal = bal 

De pad = ropucha

Het pad = ścieżka 

De stof = substancja

Het stof = kurz

Zbliżamy się do końca tego artykułu. Jeśli zastanawiasz się, kiedy należy używać rodzajników niderlandzkich, a kiedy możesz sobie pozwolić na ich opuszczenie, to nie jesteś w tych zastanowieniach osamotniony. Istnieje około 30 sytuacji, w których nie używa się rodzajników wcale. Nie martw się, nie będziemy teraz omawiać wszystkich, ale nakreślę Ci chociaż kilka takich sytuacji i już nawet takie wprowadzenie w ten temat pozwoli Ci czuć się pewniej w korzystaniu z rodzajników niderlandzkich.

DE, HET & EEN możesz opuścić:

• Przy rzeczownikach niepoliczalnych

Aan water is hier geen gebrek. = Wody tu nie brakuje.

• Przy nieokreślonych rzeczownikach policzalnych w liczbie mnogiej

Er liepen koeien in de wei. = Po pastwisku chodziły krowy.

• W tytułach i nagłówkach

Hond bijt man. = Pies gryzie mężczyznę.

• W grupach wyrazów zaczynających się od „zonder”

Met dit weer moet je niet zonder jas naar buiten gaan. 

= W taką pogodę nie powinieneś iść na dwór bez kurtki.

• Przy powtórzeniach

Voetje voor voetje kwam zij dichterbij. 

= Krok po kroczku podeszła bliżej.

Wiesz co? Jestem z Ciebie dumna! Za Tobą już cały tekst, teraz będzie tylko z górki 😊

Dziękuję Ci za Twoje dzisiejsze towarzystwo, było mi bardzo miło.

Odezwij się do mnie, jeśli masz pytania lub sugestie.

Do niebawem,

Beata.