DE, HET & EEN – wszystko, co warto wiedzieć o rodzajnikach niderlandzkich 2/2

Część 2 z 2. Pierwszą część artykułu o rodzajnikach niderlandzkich możesz przeczytać tutaj.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Poznasz kategorie wyrazów, które łączymy z rodzajnikiem HET.
  • Przeczytasz o najczęściej spotykanych wyjątkach z HET oraz przeczytasz przykładowe zdania.
  • Opowiem Ci o homonimach oraz dowiesz się trochę o tym, kiedy możesz pozwolić sobie, by nie używać wcale rodzajnika.

A ponadto:

  • Otrzymasz darmowy plik pdf do druku z kategoriami słów z DE i HET.
  • Otrzymasz darmowy plik pdf do druku z 300 często używanymi wyrazami z HET.
  • Otrzymasz możliwość wykupienia zeszytu ćwiczeń, który pozwoli Ci opanować rodzajniki niderlandzkie.

Ruszamy po kolejną porcję wiedzy 😊 Jeśli jeszcze nie czytałaś/czytałeś wstępu do rodzajników niderlandzkich, to zajrzyj tutaj. 

Poniżej rozprawiamy się z kategoriami wyrazów z HET.  Te kategorie znacznie ułatwią Ci naukę rodzajników niderlandzkich.

KATEGORIE WYRAZÓW Z HET

HET + zdrobnienia (nawet, jeśli wyraz przed zdrobnieniem miał „de”)

  • het autootje = autko
  • het flesje = buteleczka
  • het tafeltje = stoliczek
  • het baby’tje = niemowlaczek
  • het jongentje = chłopczyk
  • het probleempje = problemik
  • het taartje = torcik

HET + nazwy sportów oraz gier

  • het voetbal = piłka nożna
  • het schaken = szachy
  • het volleybal = siatkówka
  • het poker = poker
  • het tennis = tenis

HET + kierunki świata

  • het oosten = wschód
  • het westen = zachód
  • het zuiden = południe
  • het noorden = północ
  • het zuidwesten = południowy zachód

HET + rzeczownik odczasownikowy

  • het beginnen = rozpoczynanie
  • het fluisteren = szeptanie
  • het ruziën = kłócenie się
  • het spreken = rozmawianie
  • het ontslaan = zwalnianie kogoś

HET + nazwy języków

  • het Pools = język polski
  • het Frans = język francuski
  • het Nederlands = język niderlandzki
  • het Engels = język angielski
  • het Spaans = język hiszpański

HET + nazwy metali oraz materiałów

  • het ijzer = żelazo
  • het katoen = bawełna
  • het goud = złoto
  • het koper = miedź
  • het hout = drewno

Uważaj na wyjątki:

  • de wol = wełna
  • de zijde = jedwab

HET + wyrazy zaczynające się na:

rodzajniki niderlandzkie het, z końcówką -be-ge

HET + wyrazy zaczynające się na:

rodzajniki niderlandzkie: het = końcówki -ont - ver

HET + wyrazy zaczynające się na:

rodzajniki niderlandzkie het, z końcówką -aal-eel-asme

HET + wyrazy zaczynające się na:

rodzajniki niderlandzkie: het = końcówki -isme-ment

HET + wyrazy zaczynające się na:

rodzajniki niderlandzkie: het = końcówki -sel -um

Mamy to! Goed gedaan! Ga zo door!

Mam dla Ciebie coś jeszcze, konkretną garść słów z HET, które są często używane, ale trudno przydzielić je do powyższych kategorii. Ba, użyję ich w zdaniach, używanie nowych słów w kontekście jest niezwykle sprzyjające nauce. Gwarantuję, że ta wiedza bardzo ułatwi Ci codzienną komunikację w języku niderlandzkim. A jeśli  masz chęć na więcej, to koniecznie zerknij na dół strony, gdzie możesz pobrać darmową listę często używanych wyrazów z HET, wraz z tłumaczeniem na język polski.

WYJĄTKI Z HET

HET WERK = praca

  • Ik ga morgen naar het werk.

= Idę jutro do pracy.

HET WOORD = słowo, wyraz

  • Hij kent het woord “samenleving” niet.

= On nie zna słowa „społeczeństwo”.

HET GELD = pieniądze

  • Ik heb het geld al uitgegeven.

= Wydałam już pieniądze.

HET RAAM = okno

  • Kan jij het raam even dicht doen? Ik heb het koud.

= Czy możesz zamknąć okno? Jest mi zimno. 

HET MES = nóż

  • Snijd paprika met het mes.

= Pokrój paprykę nożem.

HET ONTBIJT = śniadanie

  • Het ontbijt was heerlijk. 

= Śniadanie było pyszne.

HET ANTWOORD = odpowiedź

  • Hij wist het antwoord op mijn vraag niet.

= On nie znał odpowiedzi na moje pytanie.

HET LAND = kraj, państwo

  • De situatie in het land is ernstig.

= Sytuacja w kraju jest poważna.

HET HOOFD = głowa

  • Heb jij de tekst van dat liedje uit het hoofd geleerd?

= Nauczyłaś/eś się tekstu tej piosenki z głowy/ na pamięć?

HET WATER = woda

  • Het water in de rivier stijgt.

= Woda w rzece wzrasta.

HET KIND = dziecko

  • Het kind tekent een boot.

= Dziecko rysuje łódkę.

HET HUIS = dom

  • Het huis heeft vier slaapkamers.

= Dom ma cztery sypialnie.

HET BOEK = książka

  • Het boek ligt op mijn bureau.

= Książka leży na moim biurku.

HET BLOED = krew

  • Hij moet het bloed laten onderzoeken.

= Musi zbadać krew (oddać krew do zbadania).

HET BED = łóżko

  • Op het bed lagen zachte kussen.

= Na łóżku leżały miekkie poduszki.

HET STATION = łóżko

  • U kunt een treinkaartje op het station kopen.

= Może pan/pani kupić bilet na pociąg na stacji.

Naturalnie tych słów z HET , których uczymy się niejako na pamięć, jest ogrom – nie myśl o nauce ich, jak o sprincie, to raczej maraton. Będziesz się ich uczyć z czasem, a zapoznanie się z tym artykułem daje Ci stabilną bazę do dalszej nauki. Także nie wymagaj od siebie, by znać wszystkie słowa za tydzień, miesiąc czy dwa – naprawdę nie ma ani jednej osoby, która opanowałaby ten temat w tak krótkim czasie. Nawet małe dzieci, które są wychowywane w otoczeniu języka niderlandzkiego, poznają rodzajniki w ciągu pierwszych lat swojego życia i mają z nimi spory problem.

Uważam, że warto mieć wiedzę na temat jeszcze jednej kwestii i chciałam Ci powiedzieć o HOMONIMACH (które występują także w języku polskim). 

To wyrazy o tej samej formie językowej, ale o odmiennym znaczeniu. 

W języku polskim pomyśl np. o słowie „zamek”. Zamek może być w drzwiach, w ciuchach, a może to także być budowla z piasku lub prawdziwy budynek. 

Język niderlandzki posiada homonimy, dodatkowo jednak mogą się one różnić od siebie rodzajnikiem, zerknij, proszę na przykłady:

De bal = piłka 

Het bal = bal 

De pad = ropucha

Het pad = ścieżka 

De stof = substancja

Het stof = kurz

Zbliżamy się do końca tego artykułu. Jeśli zastanawiasz się, kiedy należy używać rodzajników niderlandzkich, a kiedy możesz sobie pozwolić na ich opuszczenie, to nie jesteś w tych zastanowieniach osamotniony. Istnieje około 30 sytuacji, w których nie używa się rodzajników wcale. Nie martw się, nie będziemy teraz omawiać wszystkich, ale nakreślę Ci chociaż kilka takich sytuacji i już nawet takie wprowadzenie w ten temat pozwoli Ci czuć się pewniej w korzystaniu z rodzajników niderlandzkich.

DE, HET & EEN możesz opuścić:

  • Przy rzeczownikach niepoliczalnych

Aan water is hier geen gebrek. = Wody tu nie brakuje.

  • Przy nieokreślonych rzeczownikach policzalnych w liczbie mnogiej

Er liepen koeien in de wei. = Po pastwisku chodziły krowy.

  • W tytułach i nagłówkach

Hond bijt man. = Pies gryzie mężczyznę.

  • W grupach wyrazów zaczynających się od „zonder”

Met dit weer moet je niet zonder jas naar buiten gaan. 

= W taką pogodę nie powinieneś iść na dwór bez kurtki.

  • Przy powtórzeniach

Voetje voor voetje kwam zij dichterbij. 

= Krok po kroczku podeszła bliżej.

Wiesz co? Jestem z Ciebie dumna! Za Tobą już cały tekst, teraz będzie tylko z górki 😊

Dziękuję Ci za Twoje dzisiejsze towarzystwo, było mi bardzo miło.

Odezwij się do mnie, jeśli masz pytania lub sugestie.

Do niebawem,

Beata.

Pobierz poniższe pliki, by ułatwić sobie naukę:

Leave a Comment